W ferie zimowe 28 stycznia 2020 r. zrealizowaliśmy kolejną wycieczkę z cyklu „Zwiedzamy Włocławek”. Tym razem obiektem naszego zainteresowania było Muzeum Diecezjalne. Była to już trzecia wizyta w tej niezwykle zasłużonej placówce naszego miasta, regionu i kraju. Przypomnę, że jest to jedno z najstarszych muzeów w kraju z rodowodem sięgającym 1875 roku. Pierwsza wizyta wiele lat temu była pierwszą i nie wymaga uzasadnienia, druga była po wielkim remoncie z udziałem środków unijnych i też nie wymaga uzasadnienia, ale wówczas nie było jeszcze skarbca, i to jest powód trzeciej naszej wizyty. Będzie jeszcze czwarta i mam nadzieje następne, ponieważ każde muzeum się rozwija, gdzie oprócz wystaw stałych pojawiają się wystawy okolicznościowe oraz ze względu na „wielkich nieobecnych”. Na Zamku Wawelskim zorganizowano wystawę „Skarby epoki Piastów”, na której znalazły się najstarsze zabytki ze skarbca pochodzące z grobu biskupa Macieja Gołańczewskiego wydobyte w naszej katedrze: kielich, krzywula pastorału i pierścień (XIII/XIV w.). Dodam, że jednymi z najcenniejszych artefaktów eksponowanych na Wawelu są zabytki związane z Włocławkiem: relikwiarz kruszwicki i czara włocławska, których kopie znajdują się w skarbcu Muzeum Diecezjalnego. Diecezję Płocką reprezentują na Wawelu dary Konrada Mazowieckiego: kielich i patena (XIII w.). Nie będziemy opisywać wystaw stałych wcześniej już przedstawionych, ale skupimy się na opisie skarbca i wystawy okolicznościowej dedykowanej 450. rocznicy erygowania (1569-2019) Wyższego Seminarium Duchownego z woli biskupa St. Karnkowskiego. Skarbiec w najbliższym czasie czeka modernizacja wnętrz i zakupienie nowych gablot, stworzenia odpowiedniego klimatu i oświetlenia. Są też inne wyzwania, którym musi sprostać Muzeum: modernizacja strychu gdzie powstanie nowa przestrzeń wystawiennicza i pracownie konserwatorskie, udostępnienie zabytkowych piwnic oraz przeniesienie lapidarium z „pod chmurki” do pomieszczenia. Lapidarium tworzą fragmenty dwóch płyt nagrobnych kanoników katedralnych z XVI w. oraz detale architektoniczne: ceglane kształtki, fragmenty kamieniarki z katedry. Powstanie też w niedalekiej przyszłości publikacja opisująca historię zabytkowego budynku muzeum „Pałac biskupa Szembeka”, prezentująca również zgromadzone w nim artefakty. Podziwialiśmy też nowoczesną salę konferencyjną z widokiem na Stare Miasto, gdzie odbywają się sympozja naukowe, spotkania i koncerty.
W największej zabytkowej sali pałacu, w sieni na parterze w 2019 r. udostępniono do zwiedzania wystawę czasową poświęconą historii Wyższego Seminarium Duchownego założonego w roku Unii Lubelskiej, ale nie duch tolerancji i współpracy był „spiritus movens” owej realizacji. Duch Soboru Trydenckiego, reformacji katolickiej i polaryzacja polityczna i religijna Europy Zachodniej i jej kultury, taki był klimat tamtych czasów. Natomiast sama wystawa m.in. na osi czasu rejestruje najważniejsze wydarzenia dotyczące Seminarium od momentu jego powstania po czasy obecne, prezentuje obiekty, bazę lokalową uczelni, ludzi z nią związanych (zdjęcia, biogramy), dokumenty, publikacje, itd. Wystawa zrealizowana w formie gablot i plansz, bogata faktografia, ikonografia.
Skarbiec znajdujący się na I piętrze tworzą dwie niewielkie sale. W oświetlonych gablotach prezentowane są naczynia liturgiczne powstałe od XIV wieku do XVIII, a nawet współczesne. Są gotyckie, renesansowe, barokowe kielichy, monstrancje, lichtarze, pateny, hermy, relikwiarze, itd. artefakty wykonane z drogocennych materiałów, wybitne dzieła ówczesnych złotników dary władców, biskupów, kanoników, a nawet włocławskich Żydów. Jest także w muzeum piękny kielich podarowany naszej katedrze przez Ojca Świętego Jana Pawła II podczas IV pielgrzymki do ojczyzny w 1991 r.
Korzystając, że jestem przy klawiaturze jedna uwaga dotycząca Placu Kopernika. Zabytkowy budynek Bauera zamykający panoramę placu u wylotu ulic Brzeskiej i Cyganka wymaga pilnie remontu i jest jedynym obiektem, który psuje ogólny widok najpiękniejszego placu naszego miasta. Czas najwyższy to zmienić i uratować piękny gmach wpisany na listę zabytków Włocławka.