Historyzm – kierunek w sztuce XIX i pocz. XX wieku, którego istotą było eklektyczne naśladowanie wielkich stylów epok minionych; występowały dwie tendencje: naśladowanie jednego stylu (np. neoromanizm, neogotyk, neorenesans, neobarok) oraz dowolne łączenie form i motywów ornamentalnych z różnych stylów; wspólną cechą było dążenie do okazałości, przepychu i teatr. efektów oraz pogląd, że architektura powinna wyrażać swą formą określone treści; historyzm wyraził się głównie w architekturze i meblarstwie; w malarstwie jego odpowiednikiem było zainteresowanie historyczną tematyką.
Secesja – styl 1900, Art Nouveau, Jugendstil, Sezessionsstil, Modern Style, Stile floreale, Stile liberty, ruch artystyczny, rozwijał się 1895 – 1905, obejmował głównie architekturę wnętrz i sztukę użytkową oraz wytworzony przez nie styl ornamentacji. Secesja była skierowana przeciw akademizmowi, wszelkim formom iluzjonizmu, a zwłaszcza historyzmowi i „bezstylowości” w sztuce; jej głównym celem było dążenie do stworzenia syntet. stylu obejmującego wszystkie dziedziny twórczości plast., a założeniem – równość wszystkich dziedzin sztuki, zniesienie różnicy między tzw. sztuką czystą a sztuką stosowaną. Charakterystycznymi cechami secesji było zamiłowanie do falistych i płynnych linii, ornament o formach abstrakcyjnych i stylizowanych motywach roślinnych i zwierzęcych, pełne wyrafinowania swobodne układy kompozycyjne, najczęściej asymetryczne, dekoracyjność i płaszczyznowość, linearyzm oraz subtelna, jasna kolorystyka.
Secesja przejawiła się najpełniej w architekturze wnętrz, malarstwie dekor., witrażu, metaloplastyce, złotnictwie, ceramice i szkle artyst., grafice użytkowej [książka, druki ulotne, plakat], introligatorstwie, tkactwie artyst., stroju i jego akcesoriach, meblarstwie. W malarstwie z secesją wiąże się gł. nurt symbolizmu – twórczość nabistów oraz G. Klimta, F. Hodlera, E. Muncha, w Polsce J. Mehoffera, W. Wojtkiewicza, F. Ruszczyca, S. Wyspiańskiego; secesja wystąpiła w sztuce wielu krajów europejskich, m.in. W. Brytanii, Francji, Niemiec [Secesja Monachijska, Secesja Berlińska] i Austrii [Secesja Wiedeńska], przyjmując w różnych ośrodkach odrębne oblicze. Wybitnym i odosobnionym zjawiskiem była twórczość hiszpańskiego architekta A. Gaudiego, amerykańskiego złotnika i projektanta szkła L.C. Tiffanyego oraz czeskiego malarza i grafika A. Muchy. Z secesją wiążą się sztuki plastyczne w okresie Młodej Polski.
Źródło: Encyklopedia PWN
