2004-2005

Sprawozdanie z działalności Koła
Naukowego Historyków w roku szkolnym 2004/2005

W roku szkolnym 2004/2005 zrealizowaliśmy moduł poświęcony Polsce pierwszych Piastów i romańskiej formacji stylowej. Młodzież KNH będąc w Poznaniu (25.09.2004) i Gnieźnie (21.05.2005), czyli śladami pierwszych Piastów, zwiedziła te miejsca gdzie “zaczęła się Polska”. W katedrze poznańskiej i gnieźnieńskiej oglądaliśmy zachowane relikty budowli romańskich. W Muzeum Archidiecezjalnym w Poznaniu i Muzeum Początków Państwa Polskiego młodzież pogłębiła swoją wiedzę dotyczącą dziejów Polski i sztuki romańskiej. Zwiedzając te wspaniałe miasta i poznając ich historię podziwialiśmy monumentalne gotyckie katedry, poszerzając tym samym wiedzę o gotyku. Była to doskonała okazja do porównania gotyku prusko-pomorskiego Ziemi Chełmińskiej, który poznaliśmy w poprzednim roku szkolnym z gotykiem wielkopolskim. W pełni uświadomiliśmy sobie na czym polega regionalne zróżnicowanie i jedność stylu na przykładzie sztuki gotyckiej. W Poznaniu także mieliśmy okazję obejrzenia w całej okazałości wspaniały renesansowy ratusz (Quadro) i była okazja do porównania z inną perełką architektury renesansowej, którą podziwialiśmy w Chełmnie. Zwróciliśmy także uwagę na szachownicowy układ przestrzenny Starego Miasta w Poznaniu typowy dla lokacji na prawie niemieckim i monumentalną barokową farę, której wnętrze utrzymane jest w stylu rzymskiego baroku. W związku z tymi wycieczkami zorganizowaliśmy w szkole wystawy poświęcone historii i sztuce tych miast oraz przedstawiliśmy program działań na rok 2004/2005 oraz sprawozdanie z pracy koła za rok szkolny 2003/2004. Młodzież koła historycznego opracowała tablice genealogiczną Piastów i Andegawenów, która została pozytywnie oceniona przez historyków naszej szkoły i będzie wykorzystana w procesie dydaktycznym. Ponadto uczestniczyliśmy w dwóch lekcjach muzealnych w Muzeum Historii Włocławka poświęconych stosunkom polsko-krzyżackim (06.12.2004r.) i Włocławkowi w średniowieczu (20.04.2005r.).

Szczególnie ostatnia lekcja miała istotne znaczenie ze względu na realizowany moduł (Włodzisław w X-XIII wieku: katedra romańska, czara włocławska, biskupstwo kujawsko-pomorskie) i przypadającą w tym roku 750 rocznicę I lokacji Włocławka. Podczas spotkań przedstawiliśmy dzieje Polski w X-XII wieku, sztukę romańską, między innymi oglądając albumy i film wydany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, “Katalog zabytków “, który na przykładzie Trzebnicy, Jędrzejowa, Koprzywnicy, Opatowa i Wąchocka, ukazuje historię Polski, piękno jej architektury i sztuki ze szczególnym uwzględnieniem romanizmu. Naszym ogromnym sukcesem jest założenie strony internetowej, która jest “archiwum” naszego popularnonaukowego dorobku: (www.knh.wwi.pl) oraz świadectwem działań Koła Naukowego Historyków. Na stronie zamieściliśmy hasła, opracowania, program oraz relacje z naszych wojaży. Strona internetowa (www.knh.wwi.pl) to najlepsza forma i sposób propagowania historii oraz naszej pracy. Opracowany został w szczegółach program koła i pozytywnie zaopiniowany przez metodyka i nauczyciela historii. Realizacja programu “Historia Polski, wybranych regionów i miast na tle architektury i sztuki na przestrzeni dziejów” przez Koło Naukowe Historyków przyczyniła się do rozwoju świadomości historycznej młodzieży, poszerzenia horyzontów intelektualnych, rozbudzenia wrażliwości na piękno architektury i sztuki oraz właściwego spędzania wolnego czasu. Koło historyków zorganizowało także wystawę z okazji 60 rocznicy zakończenia II wojny światowej. Opracowane zostały już trzy albumy dotyczące historii i sztuki miast, które zwiedziliśmy (Toruń, Chełmno, Poznań).

W przyszłym roku szkolnym pragniemy zwrócić się w stronę „Złotego wieku” i spojrzeć na naszą państwowość z perspektywy architektury i sztuki renesansu. W ramach realizacji trzeciego modułu chcemy zwiedzić Gdańsk (manieryzm oraz nawiązanie do gotyku) i Płock (katedra renesansowa oraz nawiązanie do modułu z romanizmem w tle: palatium Hermanowe i słynne Drzwi Płockie).

Aneks do sprawozdania

   W przyszłości pragniemy powrócić do modułu II: ”Kultura duchowa i materialna państwa zakonnego w Prusach ze szczególnym uwzględnieniem Ziemi Chełmińskiej. GOTYK” Chcemy spojrzeć na tę kulturę z perspektywy zamku-klasztoru, nie zaś jak to było za pierwszym razem, czyli średniowiecznego miasta gotyckiego. Wtedy była to Ziemia Chełmińska kolebka władztwa krzyżackiego nad Bałtykiem i takie wspaniałe miasta jak Toruń i Chełmno, które w tej części Europy są chyba najbardziej reprezentatywne dla epoki średniowiecza. Miasta te stanowią integralną cześć Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego, łączą też najpełniej historię Zakonu, Hanzy i Królestwa Polskiego. Założony wówczas program zrealizowaliśmy zgodnie z planem, ale uświadomiliśmy sobie, iż w całościowym ujęciu tego modułu brakuje jednego istotnego elementu, którym jest zamek-klasztor. Luki tej nie wypełniło zapoznanie się z historią i ruinami zamku krzyżackiego w Toruniu, ani też obejrzenie filmu dotyczącego Radzynia Chełmińskiego gdzie znajdują się imponujące ruiny zamku krzyżackiego drugiego po Malborku pod względem wielkości. Dlatego też nie bacząc na odległość pragniemy zapoznać się z historią i zwiedzić zamki w Malborku i Gniewie. Malbork największe ceglane średniowieczne założenie obronne w Europie i stolica państwa Zakonu Krzyżackiego, Gniew to stolica komturii.

Pragniemy także powrócić do modułu I: “Śladami Polski pierwszych Piastów. ROMANIZM.” Strzelno romanizmem stoi również i Płock jest niezwykle pociągający z perspektywy naszego modułu. Płock to stolica państwa pierwszych Piastów za panowania Władysława Hermana i Bolesława III Krzywoustego. Czas to niemały bo lata 1079-1138 i porównywalny ze “stołecznością” Gniezna i Poznania, potem zaś Krakowa w okresie wczesnopiastowskim. Płock to palatium Hermanowe, to wzgórze tumskie – katedra i słynne Drzwi Płockie z II połowy XII wieku, których kopia uświadamia nam jak wielkiej rangi dzieło sztuki utraciliśmy i że fortuna kołem się toczy. Oczywiście mamy świadomość, iż termin stolica w czasach wczesnośredniowiecznych ma inne zabarwienie niż w czasach nowożytnych, czy nawet schyłku średniowiecza. Jeżeli przyjmiemy takie kryterium, że to główny ośrodek polityczno-administracyjny kraju, ponieważ była to ulubiona siedziba władcy oraz stolica biskupstwa od 1075 roku to można przyjąć z całą odpowiedzialnością tezę o stołeczności takiego grodu. Płock to także nekropolia polskich władców oraz książąt mazowieckich. Reasumując poznanie historii Płocka i zapoznanie się z jego zabytkami będzie doskonałym dopełnieniem modułu pierwszego. Plany te częściowo zrealizujemy w przyszłym roku szkolnym, myślimy tu o Płocku przy okazji realizacji modułu z renesansem w tle. W następnym roku szkolnym 2006/2007 sięgniemy po Malbork-Gniew i Strzelno. Ten zwrot w stronę już zrealizowanych modułów. pozwoli KNH na poszerzenie wiedzy, jest on wynikiem przemyśleń i dyskusji.

Opiekun koła: mgr Dariusz Koziński