W piątek 1 marca 2019 r. Koło Naukowe Historyków zaprezentowało w szkole X edycję ogólnopolskiego projektu edukacyjnego Instytutu Pamięci Narodowej „Kamienie Pamięci – Harcerze Niepodległej”. Prezentacji projektu dokonał opiekun KNH Dariusz Koziński i uczniowie klasy 3Ti Paweł Łączkowski i Maciej Górecki. W prezentacji uczestniczyli zaproszeni goście: Pani dyrektor Katarzyna Dąbrowska, koleżanki i koledzy nauczyciele i młodzież czterech klas. Realizowany przez nas projekt wpisuje się w jubileusz 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, który obchodziliśmy w 2018 roku i dotyczy ruchu harcerskiego. Zadaniem naszym było znalezienie bohatera, najlepiej lokalnego bohatera, skauta lub harcerza, który brał udział w walkach o niepodległość w latach 1914-1918, uczestniczył w walkach o granice i niepodległość II RP (1918-1923), brał udział w II wojnie światowej (na przykład w Szarych Szeregach) oraz uczestniczył w działaniach antykomunistycznej konspiracji niepodległościowej po 1945 roku. My takiego bohatera mamy i w obecnej edycji przedstawimy Józefa Kozińskiego przede wszystkim jako harcerza.
Celem zasadniczym projektu jest wyeksponowanie związku jaki zachodził między ruchem harcerskim a ideą niepodległości. Wykazanie, że wychowanie harcerskie kształtowało młodych ludzi na patriotów.
W trakcie spotkania opiekun KNH przypomniał, iż dzień 1 marca obchodzimy jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Niezłomnych, i że wielu z nich było harcerzami.
W pierwszej części naszego spotkania przedstawiliśmy zadania sformułowane w projekcie prezentując to co zrobiliśmy oraz informując o dalszych działaniach.
Pierwszym zadaniem projektu było znalezienie bohatera i napisanie biogramu.
Ze znalezieniem bohatera nie mieliśmy żadnych problemów ponieważ już od wielu lat zajmujemy się postacią harcmistrza Józefa Kozińskiego kapitana 14 Pułku Piechoty, kawalera orderu VM oraz KW. Opiekun KNH jest wnukiem bohatera i autorem o nim hasła w I tomie WSB. Na potrzeby X edycji projektu opracowaliśmy artykuł na temat działalności Kozińskiego w harcerstwie i opublikowaliśmy go na stronie internetowej KNH. Artykuł wzbogaciliśmy licznymi zdjęciami i dokumentami.
Drugim zadaniem projektu jest przedstawienie bohatera społeczności lokalnej.
1/ Strona internetowa pod adresem www.14pp.wwi.pl poświęcona jest kapitanowi Józefowi Kozińskiemu i jego Dziennikowi bojowemu 14 PP z kampanii polskiej 1939 r. wraz z bogatym materiałem zdjęciowym.
2/ Na stronie internetowej Koła Naukowego Historyków pod adresem www.knh.wwi.pl prezentujemy działania związane z realizacją projektu „Harcerze Niepodległej” oraz opublikowaliśmy artykuł pod tytułem „Harcmistrz Józef Koziński”.
3/ Projekt i bohatera promujemy na portalach społecznościowych, jesteśmy obecni na facebook’u.
4/ Spotkanie w szkole 1 marca 2019 r. było formą prezentacji projektu i bohatera społeczności szkolnej.
Trzecim zadaniem projektu jest utrwalenie pamięci o bohaterze w lokalnej przestrzeni publicznej.
1/ Razem z włocławskim wikipedystą Panem Rafałem Michalakiem opracowaliśmy w 2018 r. hasło na Wikipedii poświęcone kpt. Kozińskiemu, które wzbogaciliśmy o nową kategorię poświęconą działalności harcerskiej.
2/ Powstała nowa ekspozycja w Izbie Pamięci w sali 31D na bazie wystawy prezentowanej podczas spotkania i prezentacji projektu „Harcerze Niepodległej” w szkole.
3/ Koło Naukowe Historyków ZSS we Włocławku przyjęło imię harcmistrza Józefa Kozińskiego. Mamy więc własnego patrona.
4/ Planujemy wydać w formie broszury biografię o naszym patronie w nakładzie kilkunastu sztuk i przekazać po jednym egzemplarzu do bibliotek szkół średnich i MBP.
Czwartym zadaniem projektu będzie opracowanie portfolio: biogram i dokumentacja z realizacji projektu. Sprawozdanie do 28 marca 2019 wyślemy do IPN-u oddział w Katowicach.
W drugiej części spotkania Paweł i Maciek przedstawili gościom postać bohatera harcmistrza Józefa Kozińskiego.
Trzecią część spotkania poświęciliśmy prezentacji stron internetowych oraz omówieniu treści wystawy. Goście obejrzeli w dwóch gablotach zdjęcia i dokumenty dotyczące pracy harcerskiej Kozińskiego oraz pamiątki rodzinne i zbiory falerystyki związanej z harcerstwem. Zaprezentowaliśmy także publikacje dotyczące harcerstwa włocławskiego oraz opracowany przez nas album na temat historii harcerstwa polskiego. Materiały te tworzą Izbę Pamięci powstałą w sali 31D. Opiekun KNH przedstawił też krótki rys historyczny dotyczący skautingu i harcerstwa.
Materiał ze spotkania został opublikowany na stronie internetowej naszej szkoły pod adresem www.zss.q4.pl, na stronie KNH i na facebook’u. Na stronach internetowych i na wystawie promujemy logo projektu „Harcerze Niepodległej”.
Narodziny skautingu wiążą się z postacią lorda Roberta Baden-Powella, żyjącego w latach 1857-1941. Skauting to wielki ruch społeczno-pedagogiczny stawiający na intelektualny, moralny i fizyczny rozwój młodzieży i wychowanie na dobrych obywateli, porządnych ludzi. Skauting sformalizował się powstaniem licznych organizacji młodzieżowych na świecie. Początek skautingu w Polsce to ok. 1911 rok, a za jego twórcę uważa się Andrzeja Małkowskiego. Gdy zapytano Małkowskiego czym się różni skauting od harcerstwa, odpowiedział, że tylko jednym słowem i wyjaśnił, że ruch harcerski to skauting i niepodległość. Harcerze walczyli w Legionach Polskich, rozbrajali Niemców w listopadzie 1918 r., walczyli o granice II RP. Na apel Rady Obrony Państwa w 1920 r. do wojska na ochotnika wstąpiło ponad sto tysięcy młodzieży harcerskiej, akademickiej, klubów sportowych. Zasilili oni stare wykrwawione pułki oraz sformowano nowe jednostki m.in. 201 ochotniczy pułk piechoty zwany harcerskim lub warszawskim. Związek Harcerstwa Polskiego formalnie powstał w 1918 r. Dzisiaj mamy kilka organizacji harcerskich, które różnią się programowo, są lewicowe, prawicowe i centrowe, organizacyjnie, w kwestii umundurowania, stopni, itd. Wykazują też sporo podobieństwa, na przykład ZHP i ZHR. W okresie II RP na czele ZHP stał Naczelnik i Kwatera Główna, na poziomie województw były chorągwie, w powiatach i miastach hufce (żeńskie i męskie), drużyny i zastępy. Do 1926 r. duży wpływ na wychowanie harcerskie wywierała endecja i Kościół. Po 1926 r. to się zmieniło. Powstało harcerstwo wodne, a w latach 30-tych w związku z sytuacją międzynarodową organizację poddano wpływom wojska. Warto przypomnieć, iż autorem projektu krzyża harcerskiego był ksiądz Kazimierz Lutosławski. Na rozkaz Naczelnictwa ZHP powołano w 1938 r. Pogotowie Wojenne Harcerzy oraz organizację skupiającą weteranów ruchu harcerskiego Koło Harcerzy z Czasów Walk o Niepodległość. W kampanii polskiej 1939 r. z młodzieży szkół średnich zmobilizowano bataliony Obrony Narodowej i Przysposobienia Wojskowego. W czasie okupacji konspiracyjne harcerstwo – Szare Szeregi dzieliło się na trzy grupy wiekowe: Zawiszacy 12-14 lat (służby pomocnicze), Szkoły Bojowe 15-17 lat (mały sabotaż) i Grupy Szturmowe (walka z bronią w ręku, np. Bataliony Zośka i Parasol). Harcerka Szarych Szeregów i studentka UW Anna Smoleńska opracowała w 1942 r. znak graficzny, logo Polski Walczącej. Po wojnie do 1948 r. harcerstwo w oparciu o przedwojennych działaczy i Kościół próbowało się odrodzić, ale w związku z sowietyzacją kraju i harcerstwa te działania się załamały. W latach 1949-1956 pseudo-harcerstwo wtłoczone zostało w strukturę ZMP, a harcerzom zabroniono noszenia tradycyjnego munduru i odznaczeń. Krzyż harcerski zastąpiono nowym odznaczeniem. Po 1956 r. w związku z destalinizacją harcerstwo powróciło do swoich korzeni w stopniu na ile to było możliwe w PRL-u, kraju autorytarnego o ograniczonej suwerenności z gospodarką „księżycową”.
Koło Naukowe Historyków