Sprawozdanie z działalności Koła
Naukowego Historyków w roku szkolnym 2006/2007
W roku szkolnym 2006/2007 zrealizowaliśmy moduł poświęcony dziejom Polski w ”Epoce Marsa” i czasom saskim oraz architekturze i sztuce baroku. Zorganizowaliśmy wycieczki do Warszawy, Łowicza i ”Szlakiem baroku po Włocławku”, które pozwoliły nam na zapoznanie się z architekturą i sztuką baroku. Poznaliśmy historię miast, podziwialiśmy obiekty zabytkowe dostrzegając ich rangę artystyczną i historyczną, zwiedziliśmy ekspozycje muzealne. Utrwaliliśmy i rozwinęliśmy wiedzę i umiejętności związane z realizacją poprzednich modułów, zdobyliśmy doświadczenie, które wykorzystamy w przyszłości realizując kolejne moduły naszego programu, klasycyzm oraz historyzm i secesję. Program wycieczki do Warszawy dotyczył Zamku Królewskiego, katedry i Starego Miasta oraz kościołów przy Krakowskim Przedmieściu. Zamek Królewski to wspaniały przykład baroku z epoki Wazów [ I faza ] i kolumna króla Zygmunta III łącząca elementy świeckie i sakralne, które możemy przyjąć jako interpretację ideową władzy królewskiej w rozumieniu katolickiej linii Wazów. Zamek Królewski to także barok z epoki saskiej, a więc jego schyłkowa faza, która w Rzeczypospolitej z największym rozmachem realizowana była w Wilnie. Zwiedziliśmy wspaniałe wystawy w Zamku-Muzeum podziwiając, m.in. Pokój Marmurowy z czasów Władysława IV, sale stanisławowskie [ klasycyzm ], np. Salę Wielką, Rycerską oraz Galerię Obrazów z Daru Karoliny hrabiny Lanckorońskiej. Zapoznaliśmy się z historią odbudowy zamku, który ze zniszczeń wojennych podźwignięty został wysiłkiem całego narodu. Katedra Warszawska to wielki pomnik historii i sztuki. Zrekonstruowana po wojnie przez prof. Zachwatowicza w formie gotyckiej jest mauzoleum narodowym, w którym spoczywają książęta mazowieccy, prezydenci II RP, prymas Wyszyński, politycy, generałowie, arcybiskupi i biskupi oraz wybitni luminarze polskiej kultury. W katedrze znalazł spoczynek ostatni król Polski, którego prochy przenoszone z Petersburga i Wołczyna ostatecznie złożono w ukochanej Warszawie dla której Stanisław August uczynił tak wiele jako mecenas kultury.
Na Wawelu spoczął inny Poniatowski Wódz Naczelny Armii Księstwa Warszawskiego i Marszałek Francji książę Józef, którego pomnik wykonany przez Thorvaldsena stoi przed Pałacem Namiestnikowskim. W katedrze znajdują się liczne pomniki nagrobne, epitafia oraz tablice pamiątkowe poświęcone, m. in. Powstaniu Warszawskiemu, zasłużonym rodakom. Profesor Zachwatowicz opracowując projekt fasady Katedry Warszawskiej wzorował się na kościele dominikańskim w Chełmnie. Wycieczka ”Szlakiem baroku po Włocławku” zrealizowana w ferie zimowe to przede wszystkim XVII/XVIII wieczny Zespół Klasztorny Franciszkanów i zabytki sztuki barokowej znajdujące się w gotyckiej katedrze i farze. Przy okazji realizacji modułu z barokiem w tle za celowe uznaliśmy pokazanie architektury i sztuki gotyckiej we Włocławku, stolicy Kujaw wschodnich i diecezji kujawsko-pomorskiej, reprezentowanej przez witrażownictwo, malarstwo sztalugowe, złotnictwo, przede wszystkim dzieło Wita Stwosza. Prezentację gotyku włocławskiego rozpoczęliśmy już w roku szkolnym 2005/6 kiedy koncentrując się na renesansie opracowaliśmy materiał dotyczący Katedry Włocławskiej [ wystawa w szkole i strona internetowa KNH ]. Sztuka baroku we Włocławku reprezentowana dość licznie, posiada wysokie walory historyczne i artystyczne. Obok architektury [ klasztor, barokowy hełm fary i trzy kamieniczki ] mamy tutaj wspaniałe przykłady sztuki sepulkralnej, snycerskiej, złotniczej, malarskiej i rzemiosła artystycznego, np. dzieło Bartłomieja Strobla nadwornego malarza polskich Wazów, stalle kanonickie lub wnętrze Kaplicy Mariackiej w katedrze. Wizyta w Łowiczu to obok baroku nawiązanie do renesansu, którym zajmowaliśmy się w poprzednim roku szkolnym. Prymasowski Łowicz to, m. in. renesansowo-barokowa katedra, która jest skarbnicą sztuki i nekropolią 12 prymasów Polski. Wspaniałe dzieła sztuki artystów tej miary co Jan Michałowicz z Urzędowa, Hieronim Canavezi, Willem van den Blocke, Poncini, Fontana, Schroeger, podkreślają rangę zabytku. Wizyta w Muzeum w Łowiczu to ekspozycja sztuki baroku i takie nazwiska jak Tylman z Gameren i Michał Anioł Palloni oraz zapoznanie się z historią miasta, regionu i działem etnograficznym Ziemi Łowickiej. W Łowiczu mieliśmy też okazję do zapoznania się z architekturą klasycystyczną na przykładzie ratusza i budynku Poczty Polskiej instytucji, która w tym obiekcie mieści się od ok. 1830 roku. Gmachy te powstały na fali rozwoju gospodarczego Królestwa Kongresowego zainicjowanego przez księcia ministra Ksawerego Druckiego-Lubeckiego i ruchu budowlanego w duchu monumentalnych klasycystycznych budowli użyteczności publicznej, np. ratusze w Brześciu Kujawskim, Płocku, Lublinie oraz Teatr Wielki, Bank Polski oraz inne w Warszawie.
Współpraca z Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, przede wszystkim zaś ciekawa oferta tej instytucji skłoniła nas do obejrzenia dwóch wystaw czasowych oraz ekspozycji stałych [ ul. Słowackiego i filia Zbiory Sztuki przy Zamczej ]. Podziwialiśmy srebra z XIX i XX wieku oraz wystawę ”Oblicza miasta Włocławka w ikonografii i kartografii XIX/XX wiecznej”. Szczególnie drugą wystawę uznaliśmy za niezwykle interesującą nie tyle z artystycznego co z historycznego punktu widzenia i oceniliśmy ją bardzo wysoko, uważając iż jest to ważny głos dotyczący rewitalizacji historycznej części Włocławka.
Współpraca z Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział we Włocławku i Włocławskim Towarzystwem Naukowym to udział w promocji dwóch ważnych publikacji dotyczących Włocławka i regionu. Kontynuacja Włocławskiego Słownika Biograficznego tom IV i ”Działalność konspiracyjna na Kujawach i Ziemi Dobrzyńskiej” doktora Ziółkowskiego.
Redagowanie strony internetowej koła historycznego pozwala nam na dokumentowanie i prezentowanie naszej pracy na forum szkoły i szerzej w duchu propagowania historii i turystyki związanej z Włocławkiem oraz regionem Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej [ 2003-2007 r.], Wielkopolski [ Poznań-2004,Gniezno-2005], Mazowsza [ Płock-2005, Warszawa-2006, Łowicz-2007 ] oraz Ziemi Chełmińskiej [ Toruń-2003, Chełmno-2004 ]. Na stronie zamieszczamy opracowania, zdjęcia oraz artykuły, felietony i referaty dotyczące historii miast, zabytków, rocznic i wydarzeń historycznych, w których odnosimy się do problemów, zajmujemy stanowisko. Jest to nasz skromny wkład w kształtowaniu wizerunku szkoły oraz prezentacja naszych osiągnięć popularno-naukowych, np. ”Katedra Włocławska”, ”Wyzwolenie Włocławka?”, ”Włocławskie Stare Miasto”, artykuł opublikowany również w grudniowym numerze ”Życie Włocławka” w 2006 roku, ”Szlakiem baroku po Włocławku”, itd.
W roku szkolnym 2006/2007 zorganizowaliśmy kilka wystaw związanych z pracą programową koła, rocznicami historycznymi oraz tradycyjnie już w październiku poświęconą patronowi naszej szkoły Tadeuszowi Kościuszce. Były to kolejno następujące wystawy : ”Święto Niepodległości”-XI 2006, ”25 rocznica wprowadzenia stanu wojennego”- XII 2006, ”Zbrodnia katyńska”-III/IV 2007 r. oraz z wycieczek do Warszawy, Łowicza i ”Szlakiem baroku po Włocławku”, gdzie zaprezentowaliśmy historię miast, obiektów zabytkowych oraz około 150 zdjęć.
Na spotkaniach młodzież przedstawiła materiały, np. drzewo genealogiczne Wettinów i referaty, obejrzeliśmy albumy dotyczące sztuki baroku oraz film ”Katalog zabytków”.
Realizacja programu ”Historia Polski, wybranych regionów i miast na tle architektury i sztuki na przestrzeni dziejów przez Koło Naukowe Historyków przyczyniła się do rozwoju świadomości historycznej młodzieży, poszerzenia horyzontów intelektualnych, rozróżniania i charakteryzowania formacji stylowych w sztuce, samodzielnego myślenia i działania. Udział uczniów w pracy koła historycznego przyczynił się do rozwoju ich zainteresowań związanych z historią i turystyką.
W roku szkolnym 2007/2008 zajmiemy się historią Polski w epoce stanisławowskiej, Księstwa Warszawskiego oraz Królestwa Kongresowego w dobie konstytucyjnej z architekturą i sztuką klasycystyczną w tle. Historię lat 1764 – 1831 zrealizujemy pod kątem biografistyki. Życie ostatniego króla Polski [ kultura], księcia Józefa [ wojna] i księcia ministra Druckiego-Lubeckiego [ gospodarka ] są w dużej mierze kluczowe z punktu widzenia poznania i zrozumienia czasów, w których przyszło im działać, uczestniczyć w wydarzeniach a nawet je kształtować. Planujemy zorganizować wycieczki do Ciechocinka, którego początki przypadają na czasy Królestwa Kongresowego w dobie konstytucyjnej i do Bydgoszczy. Miastu nad Brdą prawa miejskie nadał Kazimierz Wielki, dynamiczny zaś rozwój zapewniły rządy niemieckie w XIX/XX wieku i czasy PRL-u, kiedy Bydgoszcz awansowała do rangi stolicy województwa i stała się ośrodkiem akademickim. Ciechocinek jest największym nizinnym uzdrowiskiem w Polsce i jednym z najstarszych, Bydgoszcz zaś stolicą diecezji, z własnym uniwersytetem i szansą na dalszy dynamiczny rozwój na bazie absorpcji środków unijnych.
Opiekun KNH Dariusz Koziński
W 2008/2009 roku zrealizujemy ostatni moduł programu ”Historia Polski, wybranych regionów i miast na tle architektury i sztuki na przestrzeni dziejów”, poświęcony historyzmowi i secesji { XIX wiek i secesja – 1914 r.]. Planujemy wówczas zorganizowanie wycieczki do Łodzi [ ul. Piotrkowska, Pałac Poznańskiego i Scheiblera, Manufaktura, itd.] oraz zajmiemy się opracowaniem dwóch zagadnień. Pierwsze dotyczyć będzie miastotwórczej roli industrializacji przemysłowej na przykładzie Łodzi i Włocławka w XIX i XX wieku, drugie zaś adaptacji architektury przemysłowej we Włocławku. Następne dwa-trzy lata poświęcimy na tzw.”uzupełnienia” o których to planach pisaliśmy wcześniej [ sprawozdanie 2005/2006 r. oraz ”W odpowiedzi na niezadane pytania” ]. Wizyta w Strzelnie lub Kruszwicy będzie nawiązaniem do architektury i sztuki romańskiej, Malbork to fenomenalny przykład gotyckiej architektury obronnej, zamek-klasztor i stolica państwa zakonnego nad Bałtykiem. Kolejny pomysł to wycieczka do Gdańska, który gotykiem i manieryzmem stoi oraz opactwo cysterskie w Oliwie. Planujemy także wycieczki do Warszawy pod kątem obejrzenia rezydencji królewskich, założeń pałacowo-parkowych reprezentujących styl barokowy i klasycystyczny: Wilanów Jana III Sobieskiego oraz Łazienki Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Kolejny program pragniemy zatytułować ”Szlakiem muzeów po Polsce”. Będą to w zasadzie te same miasta, które obejmuje obecnie realizowany program, ponieważ czas i odległość nas ograniczają. Skoncentrujemy się na tych muzeach, w których jeszcze nie byliśmy, które wymagają więcej czasu i większego skupienia, np. Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Narodowe i Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie oraz Centrum Opatrzności Bożej, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Muzeum Dom Kopernika, Pałac Eskenów i Kamienica pod Gwiazdą w Toruniu, Muzeum Narodowe w Gdańsku [Hans Memling], muzea w Łodzi, Muzeum Diecezjalne w Płocku, etc…