Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Departament Oświaty zorganizował konkurs „Historia w kadrze”, do którego zgłosiliśmy akces i przekazaliśmy zgodnie z wytycznymi film zatytułowany „Włocławska Bazylika Katedralna – detal architektoniczny”. Ideą konkursu jest: ”Złap lokalną kujawsko-pomorską historię i pokaż ją światu”. Celem projektu było stworzenie krótkiego filmu o miejscu, wydarzeniu, osobie, budowli związanej z Małą Ojczyzną. Autorem filmu jest Wiktor Adamczewski z klasy 3 TiA. Poniżej publikujemy rozszerzony tekst jaki będzie towarzyszył materiałowi filmowemu.
HISTORIA W KADRZE
WŁOCŁAWSKA BAZYLIKA KATEDRALNA – DETAL ARCHITEKTONICZY
„Dzień dobry. Nazywam się Wiktor Adamczewski i jestem uczniem klasy 3 TiA. Należę do Koła Naukowego Historyków Zespołu Szkół Samochodowych im. Tadeusza Kościuszki we Włocławku. W konkursie „Historia w kadrze” przygotowałem film poświęcony najwspanialszej budowli mojego miasta, Włocławskiej Bazylice Katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny ze szczególnym podkreśleniem jej monumentalnej architektury i niezwykle bogatego detalu architektonicznego o jaki wzbogaciła się świątynia w wyniku przeprowadzonej restauracji. Świątynia należy do czterech pierwszych gotyckich katedr powstałych na terenie ówczesnego państwa polskiego i jest jednym z najznamienitszych zabytków naszego kraju. Pomimo tego, iż Włocławek nie leży na głównych szlakach turystycznych, to wiedza o wspaniałych dziełach sztuki sakralnej jakie skrywają mury Włocławskiej Bazyliki jest znana i upowszechniona m.in. w publikacjach albumowych, przewodnikach i opracowaniach popularnonaukowych.
W katedrze znajduje się jeden z najstarszych w kraju zespołów witraży gotyckich z około 1360 roku oraz jeden z liczniejszych zbiorów prezentujących sztukę sepulkralną. Niewątpliwie najwybitniejszym z tych dzieł jest marmurowy pomnik nagrobny w formie tumby biskupa Piotra z Bnina Moszyńskiego wykonany przez samego Wita Stwosza, ufundowany przez Kallimacha. Kolejne pomniki nagrobne warte przypomnienia to gotycka płyta nagrobna biskupa Zbyluta Gołańczewskiego właściwego budowniczego katedry i jednocześnie najstarszy tego rodzaju zabytek w regionie oraz dwie renesansowe płyty nagrobne: marmurowa Krzesława Kurozwęckiego ufundowana przez prymasa Jana Łaskiego (import z Węgier) i spiżowa, biskupa Jana Karnkowskiego powstała w warsztacie odlewniczym słynnej rodziny Vischerów w Norymberdze. Mamy też imponującą liczbę barokowej rzeźby nagrobnej, na przykład monumentalny nagrobek biskupów: Macieja Łubieńskiego i Macieja Pstrokońskiego wykonany z wielobarwnych marmurów, alabastru i stiuku. Malarstwo sztalugowe datowane na piętnaste stulecie obejmuje kilka wybitnych zabytków m.in. tryptyk z Madonną Apokaliptyczną oraz arcydzieło obecnie eksponowane w prezbiterium, Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny przypisywane Franciszkowi z Sieradza. Malarstwo barokowe to m.in. zespół obrazów, które do czasów restauracji były częścią marmurowego ołtarza głównego, dzieło malowane na blasze miedzianej wykonane przez Bartłomieja Strobla około 1639 roku. Spośród zabytków snycerstwa należy wymienić Krzyż Tumski oraz barokowe stalle dwurzędowe z rzeźbą figuralną, zwieńczone gzymsem i owalnymi malowidłami głów świętych, urozmaicone bogatą ornamentyką z prezbiterium wykonane w Warszawie w 1683 roku. Przykładem złotnictwa jest srebrny ołtarz z kaplicy Ńajświętszego Sakramemtu wykonany w Toruniu w XVIII wieku oraz liczne kielichy, relikwiarze, monstrancje obecnie eksponowane w Muzeum Diecezjalnym przy Placu Kopernika. Katedra nasza pomimo, że powstała w XIV i XV wieku na pierwszy rzut oka sprawia wrażenie budowli neogotyckiej.
To skutek przeprowadzonych pod koniec XIX wieku prac budowlanych w duchu regotyzacji, które nadały świątyni reprezentacyjny i monumentalny charakter. W ten sposób świątynia uzyskała nową stricte katedralną formę. My Włocławską Bazylikę pokażemy z takiej perspektywy, żeby podkreślić jej majestatyczny charakter i monumentalną formę. Katedra widziana z góry wygląda jak wielki okręt na morzu: niewzruszona potęga i idealna symetryczna forma. Kolejnym zadaniem jest pokazanie niezwykle bogatego detalu architektonicznego. Liczne sterczyny, wimpergi, maswerki, blendy, efektowne szczyty i rzygacze w formie bazyliszków, majestatyczne wieże zwieńczone krzyżami, latarnie kaplic, gzymsy, fryzy ceglane, kształtki ceglane itd. Chcemy aby ten krótki film przede wszystkim zaprezentował mniej znane i chyba nie do końca ukazane zewnętrzne piękno włocławskiej katedry. My włocławianie jesteśmy dumni, że posiadamy tak wysokiej klasy zabytek. Warto tu nadmienić, iż katedra jest drugą świątynią w Polsce po wawelskiej, której papiestwo nadało honorowy tytuł bazyliki mniejszej. W kaplicy pw. Najświętszej Marii Panny święcenia kapłańskie otrzymał w 1924 roku prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński. W 1991 roku podczas IV pielgrzymki do Ojczyzny katedrę nawiedził Ojciec Święty Jan Paweł II. W 2011 roku obchodziliśmy Jubileusz 600 lecia konsekracji katedry, a diecezja włocławska datowana na około 1123 rok należy do grona najstarszych w kraju i wpisuje się w początki chrześcijaństwa na ziemiach polskich.
Serdeczne zapraszamy do odwiedzenia Włocławka położonego nad Wisłą u ujścia rzeki Zgłowiączki, na styku Kujaw i ziemi dobrzyńskiej, gdzie oprócz katedry jest jeszcze wiele innych zabytków i obiektów godnych poznania”.